प्रश्नचिह्न
गोर्खा जातिको सांस्कृतिक नृत्य, गीत के हो!
रजत भारद्वाज
(9085928510)
भारतमा बसोबास गर्ने भारतीय गोर्खा भनि आफुलाई परिचय दिने हामी । हाम्रो भाषा के हो ? भनि प्रश्न कसैले सोधो भने हामी उत्तर दिनछौ नेपाली । गोर्खाहरुले लगाउने टोपीको नाम के हो भन्दा हाम्रो उत्तर हुन्छ भात गाउले या ढाकाको टोपी । गोर्खाले खाने खाद्यको नाम भन्दा सोझै सबैले जानेको अनि लोकप्रिय खाद्यान्नको नाम हामी भनिन्छ गुन्द्रुक ।
तर एक मुष्ठ गोर्खाजातिको प्रमुख नृत्य अनि गीत कुन हो भनि प्रश्न आउदा एउटा उत्तर छ त हामी संग ! बिहु भन्दा असमीया चिन्निन्छन ,बागुरूमबा भन्दा बोरो , झुमुर भन्दा अदिवासी ,अब कसैलाई सोधने हो भन्ने पंजाबीहरुको नृत्य के हो ? उत्तर सबैको मनमा आयो तर लु बल बाहदुर छेत्री, राम प्रसाद उपाध्याय, रण बहादुर सोनार ,मन बहादुर सुब्बा तिम्रो जातीय नृत्यको नाम भनत भन्दा उत्तर के आउछ थाहा छ देउसी,भैलो ,चेमरुङ्ग , धाननाच,खुकुरी नाच अरुके के छ के के !!!! तर एउटा उत्तर छ त ? गोर्खाहरुको जातिय नृत्यके हो भन्दा ? के एउटा उत्तर छ त गोर्खाहरुको जातिय गीत के हो भन्दा ? छैन संगिनि छ तीज गीत छ दोहोरी छ अरु के के छ छ भक्कु नृत्य छन थुपरो गीत छन तर एउटा प्रमुख गीत अथवा नृत्य छैन गोर्खा जातिको जो भन्दै गोर्खा चिनियोस विश्वमा जसरी असमीया ,पंजाबी,आदिवासी चिनिएको छन ।
युद्धमा खुकुरी भन्दा गोर्खा चिनिन्छ कति राम्रो लागछ तो गोर्खालाई जब खुकुरी भन्दै तेस्को बिम्बले गोर्खा चिनाउने गर्छ । गुन्द्रुक भन्दा गोर्खा चिनिन्छ खाद्यान्नको विषयमा । जातिय वाद्ययंत्रमा मादलले गोर्खा चिनाउछ । तर दुर्भाग्य एउटा विषेश गीत छैन विषेश एउटा नृत्य छैन जस्ले गोर्खाको सांस्कृतिक परिचय जोगाउन सकेको छ नाहि तो नृत्य भन्दै गोर्खा चिनिएको छ । कही अर्कै नृत्य छ कतै अर्कै नृत्य स्थायीत्व छैन हाम्रो परिचयको भ्रमित हामी आफै पार्छौ तेसैले अब एउटा जातीय गीत र नृत्य निकालु जरुरी छ । एस्तो एउटा गीत वा नृत्य जसले समग्रमा गोर्खाहरुको परिचय बोकेर लैजान सकोस जाहा देखियोस गोर्खाहरुको बलिदान, देशप्रेम ,साधुता , विश्वसत्ता ,मिलनता तर कहिले ? कति सानो तर कति सारो प्रश्न जस्को उत्तर पाहिन्छ होला र भन्ने संका छ प्रश्नकर्तालाई पनि जुन प्रश्नको उत्तर अहिले सम्म पनि पाईएको छैन सायद पाहिदैनपनि होला जहिले सम्म हामीमा लाज पचाउने पाचनशक्ति छ ।
जहिले सम्म हामी खिच्चा भयेर बस्न सकछौं तहिले सम्म गोर्खा जातिको एउटा परिचय मुलक जातीय नृत्य र गीत के हो ? भन्ने प्रश्नको उत्तर पाईदैन ,,के हामी अझै खिच्चा नै भै यो प्रश्नको उत्तर नदिने त ?
No comments:
Post a Comment